Sprawa spadkowa po rodzicach, po babci. Spadek z testamentu. Spadek po ojcu, bez testamentu. Koszty sprawy spadkowej. Wiele możliwości i jeszcze więcej pytań. Przypadł Ci spadek i co dalej?
Aby uporządkować sprawy spadkowe, należy zacząć od postępowania o stwierdzenie nabycia spadku.
CO TO JEST STWIERDZENIE NABYCIA SPADKU?
Jest to postanowienie sądu będące wynikiem przeprowadzonego postępowania, wskazujące spadkobierców którym przypadł spadek, z jednoczesnym określeniem wysokości ich udziałów.
Jak zacząć sprawę spadkową?
Na początku należy skierować do sądu wniosek o stwierdzenie nabycia spadku, dołączając do niego odpowiednią dokumentację. Podstawowym dokumentem jest odpis skrócony aktu zgonu spadkodawcy. Pozostałe z nich uwarunkowane są konkretnym stanem faktycznym. Jest to np. odpis skrócony aktu urodzenia dziedziczącego syna czy oryginał testamentu sporządzonego przez spadkodawcę. Sprawie możemy nadać bieg również u notariusza, który sporządzi akt poświadczenia dziedziczenia. Ma on taki sam skutek co sądowe stwierdzenie nabycia spadku, jednak nie zawsze można z tego rozwiązania skorzystać.
Gdzie złożyć wniosek i ile to kosztuje?
Sądem rozpoznającym wniosek o stwierdzenie nabycia spadku jest sąd rejonowy właściwy dla ostatniego miejsca zwykłego pobytu spadkodawcy. Stwierdzenie nabycia spadku po kilku osobach w jednym postępowaniu niekiedy komplikuje kwestia wyznaczenia sądu właściwego do rozpoznania sprawy. Każdy ze spadkodawców mógł mieć przecież różne miejsce zwykłego pobytu. Wówczas można wnioskować o rozpoznanie sprawy w wybranym sądzie, odpowiednio taką prośbę argumentując. Natomiast zasadą jest, że sądem właściwym jest ten, który właściwy jest dla każdego ze spadkodawców, o ile oczywiście taka sytuacja ma miejsce.
Opłata od wniosku wynosi 100 zł. Należy uiścić również dodatkową opłatę w kwocie 5 zł za wpis w Rejestrze Spadkowym. Warto pamiętać, że jeśli postępowanie dotyczy kilku spadkodawców jednocześnie, każdy wniosek podlega odrębnej opłacie.
W jakim czasie trzeba załatwić sprawy spadkowe?
Wiele osób zastanawia się czy sprawa spadkowa jest konieczna. Zacznijmy od tego, że nie istnieje obowiązek wszczęcia takiego postępowania. Prawo do rozpoczęcia sprawy spadkowej nie przedawnia się. Można więc zająć się tym nawet po upływie wielu lat od śmierci spadkodawcy. Warte odnotowania jest to, że stwierdzenie nabycia spadku nie może nastąpić przed upływem 6 miesięcy od otwarcia spadku (śmierci spadkodawcy), chyba że wszyscy znani spadkobiercy złożyli już oświadczenia o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku.
Mimo tego, nie warto zwlekać z uwagi na możliwość skomplikowania się sytuacji poprzez pojawienie się kolejnych spadkodawców i zwiększenie się liczby spadkobierców – może okazać się, że potrzebne będzie więcej niż jedno postępowanie spadkowe, konieczne będą dodatkowe czynności. Upływ czasu przekłada się na bieg różnych terminów np. na dochodzenie zachowku (więcej o zachowku przeczytasz tutaj), podważanie testamentu czy też skutkujących możliwością zasiedzenia nieruchomości spadkodawcy wchodzącej w skład masy spadkowej. Należy również pamiętać o 6 miesięcznym terminie na złożenie oświadczenia o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku, liczonym od dnia dowiedzenia się przez spadkobiercę o tytule swojego powołania. Uzyskanie potwierdzenia swoich praw do spadku przyda również np. w przypadku chęci wypłaty środków z konta bankowego zmarłego. dziedziczenie środków na rachunku bankowym klik
Podsumowując, żaden przepis prawny nie określa terminu, w którym należy złożyć wniosek o stwierdzenie nabycia spadku. Jednakże mijający czas powoduje określone konsekwencje na wielu płaszczyznach, o czym warto pamiętać.
Kto może złożyć wniosek o stwierdzenie nabycia spadku?
Wniosek o stwierdzenie nabycia spadku może złożyć osoba, która ma w tym interes prawny. Takimi osobami są z pewnością spadkobiercy i zapisobiercy. Jednak nie każdy zdaje sobie sprawę z tego, że osobami takimi są np. wierzyciele spadkodawcy oraz wierzyciele spadkobiercy.
Stwierdzenie nabycia spadku i co dalej?
Postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku pozwala rozpocząć proces regulowania kwestii nabycia poprzez dziedziczenie określonych praw i obowiązków by następnie przejść do kolejnego kroku jakim jest dział spadku.
Ewa Mrozik
adwokat