„Bransoletka zamiast więzienia” – skazany może przebywać na wolności, będąc jednocześnie kontrolowanym dzięki charakterystycznej opasce na kostce. Kara pozbawienia wolności w określonych warunkach może być realizowana poza zakładem karnym – w miejscu zamieszkania skazanego, monitorując jego pobyt w danym miejscu w określonych dniach tygodnia i godzinach (dozór stacjonarny). System dozoru elektronicznego (SDE) to ogół metod postępowania i środków technicznych służących do wykonywania dozoru elektronicznego . Jak należy sporządzić wniosek o dozór elektroniczny i kiedy jest on w ogóle możliwy?
Dozór elektroniczny – warunki
Aby móc skorzystać z tego rozwiązania należy łącznie spełnić następujące warunki:
- orzeczona kara pozbawienia wolności nie przekracza 1 roku i 6 miesięcy albo wymiar kary jest niższy niż 3 lata a do odbycia w zakładzie karnym pozostało nie więcej niż 6 miesięcy kary przy czym nie zachodzą warunki przewidziane w art. 64§2, art. 64a lub art. 65§1 i 2 Kodeksu karnego (tzw. recydywa wielokrotna, zorganizowana grupa przestępcza itd.)
- skazany posiada miejsce stałego pobytu
- współzamieszkujące osoby pełnoletnie wyraziły zgodę
- brak przeszkód dotyczących warunków technicznych
- odbywaniu kary pozbawienia wolności w SDE nie stoją na przeszkodzie szczególne względy wskazujące, że w razie odbycia kary w tym systemie nie zostaną osiągnięte cele kary
Wniosek o dozór elektroniczny
Wniosek o udzielenie zezwolenia na odbywanie kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego należy złożyć wraz z uzasadnieniem na piśmie. W sprawie właściwy jest sąd penitencjarny, w którego okręgu skazany przebywa. Decyzję może wydać również komisja penitencjarna działająca w zakładzie karnym, w którym skazany przebywa. W ogólności tyczy się to sytuacji, gdy wobec skazanego orzeczono karę pozbawienia wolności nieprzekraczającą 4 miesięcy. Co istotne, wniosek ten nie podlega opłacie.
Najważniejszą częścią wniosku jest jego uzasadnienie. Istnieje szereg okoliczności, które mogą przyczynić się do wydania przez sąd pozytywnej decyzji. Może to być np. wykonanie obowiązku nałożonego w wyroku skazującym w postaci naprawienia szkody. Postawa skazanego czy dotychczasowy tryb życia również nie pozostaje bez znaczenia. Natomiast każdy argument może mieć w jednej sprawie kluczowe znaczenie podczas gdy w innej stanowić jedynie tło.
Ponowny wniosek w tej samej sprawie, złożony przed upływem 3 miesięcy od dnia wydania decyzji odmownej, pozostawia się bez rozpoznania.
Dozór elektroniczny – ile godzin poza domem?
Jak długo można przebywać poza domem? Okres ten wynosi maksymalnie 12 godzin dziennie. Jest to ważna informacja z punktu widzenia świadczenia przez skazanego pracy. Oczywiście chodzi również o inne aktywności – np. odwiedzanie rodziny, badania lekarskie czy uprawianie sportu. Dlatego ważne jest aby przed złożeniem wniosku gruntowanie przemyśleć jak potencjalnie miałby wyglądać dzienny/tygodniowy harmonogram. Sąd będzie miał wówczas możliwość uwzględnienia go przy określaniu czasu, w którym skazany może oddalać się ze wskazanego miejsca pobytu.
Podsumowując, sąd penitencjarny jedynie może udzielić skazanemu przedmiotowego zezwolenia. Względne spełnienie warunków formalnych nie gwarantuje pozytywnego rozpatrzenia wniosku. Dlatego rozważając staranie się o tego rodzaju rozwiązanie warto dokonać dogłębnej analizy konkretnego stanu faktycznego. Pozwoli to zadbać o skuteczną argumentację – tak by w ocenie sądu Twój wniosek zasługiwał na uwzględnienie.
Ewa Mrozik
adwokat