Jak wygląda dziedziczenie środków na rachunku bankowym? Co dzieje się z pieniędzmi na koncie osoby, która umiera? Najważniejsza i niewątpliwie dobra wiadomość – BANK TYCH PIENIĘDZY NIE ZABIERA! 🙂

Jak ustalić, gdzie zmarły miał rachunki bankowe? kliknij tutaj

Co się dzieje z kontem po śmierci właściciela?

Zgodnie z zasadą ogólną, środki zgromadzone na rachunku bankowym osoby zmarłej wchodzą w skład spadku po niej i podlegają regułom dziedziczenia. Zgromadzone środki (o ile nie wydano w stosunku do nich tzw. dyspozycji wkładem na wypadek śmierci) trafiają do masy spadkowej a więc przypadają spadkobiercom, którzy co do zasady, za okazaniem m.in. prawomocnego postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku mogą je wypłacić, w proporcjach wynikających z nabytych udziałów. więcej o stwierdzeniu nabycia spadku przeczytasz tutaj

Wypłata środków z powołaniem się na ww. tytuł do spadku nastąpi, jeśli między spadkobiercami nie ma sporu. Konieczna jest zgoda w zakresie tego, że zgromadzone na rachunku bankowym zmarłego środki pieniężne przysługują im w wysokości odpowiadającej udziałowi w spadku. W takim przypadku spadkobiercy powinni złożyć zgodne oświadczenia co do wypłaty oznaczonych kwot mających odzwierciedlenie w ich udziałach w spadku. W sytuacji braku zgody bank powinien wstrzymać wypłatę środków do momentu zakończenia postępowania w przedmiocie działu spadku. Praktyka w tym zakresie bywa jednak zróżnicowana i może okazać się, że samo postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku nie wystarczy, niezależnie od okoliczności. W oderwaniu od powyższych rozważań niektóre placówki bezwzględnie oczekują postanowienia w przedmiocie działu spadku, co wpływa na przesunięcie w czasie momentu wypłaty środków.

Dyspozycja wkładem na wypadek śmierci

Właściciel rachunku bankowego może za życia zdecydować się na tzw. dyspozycję wkładem bankowym na wypadek śmierci. Oznacza to, że może wskazać osobę, której w przypadku jego śmierci zostaną wypłacone środki zgromadzone na rachunku bankowym. Jest to dyspozycja „na wypadek śmierci” zatem nie ma możliwości dochodzenia wypłaty określonej kwoty jeszcze za życia właściciela rachunku. Oznaczona suma musi znajdować się na rachunku bankowym. Bank nie jest bowiem odpowiedzialny za finansowanie dyspozycji gdy na rachunku brak jest środków. Co istotne, wypłacone środki nie wchodzą w skład spadku a więc nie podlegają dziedziczeniu. Jest to procedura niezależna od postępowania spadkowego prowadzonego przed sądem. W ramach ciekawostki odnotuję, że według przeważającego w doktrynie i orzecznictwie poglądu omawianą dyspozycję należy brać pod uwagę przy wyliczeniach dotyczących zachowku. więcej o zachowku przeczytasz tutaj

Wydanie dyspozycji wkładem na wypadek śmierci jest jednak możliwe na rzecz ściśle wskazanych przez ustawę osób. Są to wstępni (rodzice, dziadkowie), zstępni (dzieci, wnuki), małżonek oraz rodzeństwo. Ponad to występuje kolejne ograniczenie. Wypłacana kwota nie może przekroczyć 20-krotnego przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat i nagród z zysku, ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego za ostatni miesiąc przed śmiercią posiadacza rachunku, a to wszystko niezależnie od liczby wydanych dyspozycji. Dla zobrazowania – w odniesieniu do I kwartału 2024 r. wynagrodzenie to wynosiło 8 076,79 zł. W przeliczeniu na maksymalną kwotę dyspozycji daje to 161 535, 80 zł.

Pełnomocnictwo bankowe

Dyspozycja wkładem na wypadek śmierci nie jest jednak tak powszechnym zjawiskiem jakby się mogło wydawać. Niedostateczna wiedza a także ograniczenia osobowe i kwotowe sprawiają, że zdecydowanie częściej słyszy się o pełnomocnictwie bankowym, nierzadko mylonym z ww. dyspozycją w zakresie skutków.

Pełnomocnictwo bankowe to umocowanie do zarządzania rachunkiem bankowym w sposób wynikający z treści pełnomocnictwa. W przeciwieństwie do dyspozycji, pełnomocnictwo bankowe działa „za życia” właściciela rachunku. Byt tego pełnomocnictwa (oprócz innych przypadków takich jak np. odwołanie pełnomocnictwa) kończy się wraz ze śmiercią właściciela rachunku. Wypłata środków z rachunku po śmierci jego właściciela gdy bank nie dysponuje wiedzą o tejże śmierci, jest działaniem nieuprawnionym. Nawet jeśli czynność taką podejmą osoby, którym według reguł dziedziczenia i tak „się należy” to jest to nielegalne. A to z kolei oznacza, że może prowadzić nawet do odpowiedzialności karnej. Nie uprawnia bowiem do podejmowania środków sam fakt posiadania dostępu do konta, przy jednoczesnym niezawiadomieniu banku o zgonie właściciela rachunku. Powyższe informacje są szczególnie ważne z uwagi na jakże częste konflikty rodzinne o tzw. schedę spadkową.

Takiego pełnomocnictwa można udzielić dowolnej osobie, także niespokrewnionej, co ma znaczenie np. w przypadku nieformalnych związków partnerskich.

Zwrot kosztów pogrzebu

Nie każdy wie, że jeszcze przed zakończeniem sprawy spadkowej banki zobowiązane są wypłacić środki z konta zmarłego, na rzecz osoby przedkładającej rachunki z tytułu poniesionych, uzasadnionych kosztów pogrzebu. Jednakże wypłacana kwota pomniejszana jest o wysokość zasiłku pogrzebowego. Osobą zgłaszającą się po tego rodzaju zwrot wydatków nie musi być krewny – liczy się tutaj sam fakt sfinansowania pogrzebu. Kolejną ważną informacją jest to, że suma tych kosztów nie wchodzi w skład spadku.

• Facebook
• Instagram

Szukaj